Các nhà khoa học công tác tại Đại học Khoa học Dược quốc gia Pirogov đã hợp tác với Đại học Quốc gia Moscow và các chuyên gia đến Trung tâm Khoa học Kulakov, Nga tạo ra phôi người với bộ gen xác định khả năng chống lại virus HIV gây suy giảm miễn dịch ở người.
Ảnh minh họa
Các nhà khoa học điều chỉnh bộ gen của nhiều phôi thành một đơn bào (xygote) nhờ sự giúp đỡ từ hệ thống CISPR-Cas9. Từ xygote, họ phân tách ra 32 nucleotide từ chuỗi gen CCR5 mã hóa thụ thể, giúp virus bám vào tế bào máu.
Một số người sở hữu tự nhiên biến thể gen CCR5 đặc biệt và cho thấy tăng sự tăng đề kháng đối với nhiễm HIV. Công nghệ sẽ giúp bảo vệ trẻ em thường có phản ứng tiêu cực với liệu pháp kháng virus không bị lây nhiễm từ mẹ bị HIV.
Denis Rebrikov, Tiến sĩ Khoa học Sinh học, giáo sư Học viện Khoa học Nga cho biết, các nhà khoa học bắt đầu nghiên cứu hệ thống điều chỉnh bộ gen của phôi người cách đây không lâu. Nhiều nhà khoa học Trung Quốc từng thực hiện nỗ lực đầu tiên vào năm 2015. Thay đổi bộ gen người ở cấp độ phôi là một hướng đi mới chưa có cơ sở pháp lý cũng chưa có sự chấp nhận công khai đầy đủ.
“Người ta cần hiểu rõ ở đây bộ gen của phôi người không phải được điều chỉnh trên toàn phôi mà chỉ trên môt zygote, được hình thành nhờ kết quả hợp nhất giữa trứng và một tế bào tinh trùng. Một zygote là tế bào đầu tiên từ cơ thể người phát triển. Theo đó, thời điểm thích hợp nhất khi chúng ta có thể thay đổi chương trình di truyền có thể thay đổi trong cơ thể là ở giai đoạn hợp tử.
Mặc dù, ý tưởng thay đổi bộ gen gygote có vẻ hiển nhiên, việc ứng dụng thực tế cực kỳ phức tạp do sự phát triển kém của công nghệ. Tuy nhiên, trong 3 hoặc 4 thập niên qua, phương pháp thay đổi gen hiệu quả cao đã xuất hiện dựa trên hệ thống CRISPR/vi khuẩn Cas,” nhà khoa học Nga phân tích.
Một trong những mục tiêu tiềm năng quan trọng đối với y học di truyền là tạo ra phôi kháng HIV. Trong nghiên cứu, việc chọn ra mô hình đặc biệt này không nhiều so với giải pháp của một vấn đề y khoa cụ thể, nhưng vì lợi ích phát triển công nghệ giới thiệu chính xác sự thay đổi đối với bộ gen người ở cấp độ đơn bào.
“Với mô hình này, chúng tôi không tạo ra một kiểu gen mới, nhưng chỉ thay đổi một biến thể tự nhiên thành một biến thể khác. Một số người, hầu hết dân Bắc Âu có biến thể gen cụ thể từ thụ thể tế bào, chẳng hạn như, thụ thể chemokine 5 (CCR5), mà virus gây suy giảm miễn dịch thấy khó chịu khi cố bám vào bề mặt tế bào. CCR5 sẽ biến thành một thực thể phòng vệ để bảo vệ tế bào người khỏi sự xâm nhập của virus. Người mang biến thể CCR5 được miễn nhiễm tự nhiên khỏi HIV”, Denis Rebrikov.
Theo ông Denis Rebrikov, cần phải xem xét vị trí biến đổi gen có thể được áp dụng thực tế trong y học. Đây là bí mật công khai mà hầu hết bệnh nhân phản ứng tốt đối với điều trị kháng HIV. Ngày nay, một liệu pháp thích hợp có thể giúp một người nhiễm HIV có thể sống miễn người đó không bị nhiễm bệnh nặng.
Bản thân nhiễm HIV ngày nay không còn là trở ngại đối với chức năng sinh sản. Các bà mẹ dùng thuốc kháng virus có thể sinh con không nhiễm HIV. Có những người phản ứng với liệu pháp kháng virus do cơ thể yếu hơn, rõ ràng do tính chất đặc thù trong bộ gen của họ. Nếu một phụ nữ trẻ muốn có con, nguy cơ sinh con nhiễm HIV sẽ cao hơn so với mức trung trung bình. Trong tương lai, y học có thể giúp những phụ nữ thế bằng công nghệ tạo ra kháng thể trong thai nhi chống lại HIV để tránh nguy cơ bị lây nhiễm.
Theo tiengchuong.vn